Flor Atom no. 9, atom ağırlığı 18, 99 olan halojenler grubundan gaz element. Kemik ve diş minelerinde kompleks tuzlar şeklinde bulunur. Sembolü: F.

Dişin dış yüzünü saran mine tabakası, yan yana sıralanmış mineral kristallerinden meydana gelir. Her gün ağızda mine tabakasında kristaller çözünür ve çökelir ki buna demineralizasyon(çözünme) ve remineralizasyon(yeniden birikme) denir.

Demineralizasyon, ağızdaki asitlerin dişin dış yüzünü saran mine kristallerini çözmesidir. Bu asitler plak bakterileri ve ağızdaki şekerlerin etkileşmesi sonucu oluşurlar. Bu süreç remineralizasyon, yani dişin minesinde bulunan flor, kalsiyum ve fosfat, mineralleri ile dengelenir. Remineralizasyonun yetmeyeceği kadar demineralizasyon sonucunda çürük oluşur.

Flor dişlere iki yolla yardım eder. Çocuklar azar azar flor aldıklarında bu kan dolaşımına geçer ve çocukların kalıcı dişlerinin oluşumunda yer alarak dişlerin asitlere daha dayanıklı olarak sürmesini sağlar. Flor ayrıca lokal olarak ağızda remineralizasyon hızını arttırarak ve bakterilerden kaynaklanan asit oluşumunu bozarak etki gösterir.

TARİHÇE

Florların dişler üzerine yararlı etkileri 1930'larda keşfedilmiştir. Doğal olarak florlu su içen bireylerde daha az çürük problemi olduğu diş hekimlerince bildirilmiştir.

Toplumlar içme sularına ilave flor koymaya 1945 yılında başlamışlardır. Florlamada suyun içindeki doğal flor oranı 0.7 ve 1.2 (milyonda bir) ppm olarak ayarlanır.

1945 yılında Michigan’da Grand Rapids isimli şehir dünyada ilk defa sularını florlamaya başlamıştır. 15 yıllık çalışma sonucu suların florlanması çocuklarda %60 oranında çürüklerde azalmaya neden olmuştur. Bütün ülke genelinde içme sularının florlanması ile çürük oranlarındaki değişim;

  • 8 yaşından küçük çocuklarda %30-%60
  • 8-12 yaşa arası çocuklarda %20-%40
  • Daha büyük çocuklarda ve yetişkinlerde ise %15-%35 arasında azalma görülmüştür.
  • Düşük çürük yüzdesi daha az diş çekimi, daha az dolgu ve düşük maliyet olarak geri dönüş yapmıştır.

Bugün, şebeke suyu kullanan halkın %62 si sularından yeterli miktarda flor almaktadırlar. Amerika’nın 50 büyük kentinin 43'ü içme sularını florlamaktadırlar. Amerika’da içme sularının florlanması kişi başına yıllık 50 sente mal olmaktadır. 60 farklı ülkede ortalama 360 milyon kişi florlu su kullanmaktadır. 1998 yılında yapılmış bir çalışmada Amerikalıların %70‘i şebeke sularının florlanmasını desteklediği bildirilmiştir. Buna rağmen bir kısım florlamaya karşı çıkmaktadır. Bu grup seçme özgürlüklerinin kısıtlanması nedeni ile florlamaya karşı çıkmakta diğer bir grup ise bilimsel verileri yanlış yorumlayarak florlamanın güvenli olmadığını savunmaktadır.

Günümüze kadar 70'ten fazla çalışmada florun diş çürümesini azalttığı kanıtlanmıştır. En son yapılan çalışmalara göre içme sularının florlanması günümüzde çok yararlı olmamakta çünkü insanlar dişleri için floru diş macunları veya gargaralardan yeteri kadar almakta olduğu vurgulanmıştır. Ayrıca yiyecekler veya hafif içeceklerden florlu su ile yapıldıkları için de flor alınmaktadır.

FLOR ZARARLI MI?

Diğer bütün preparatlar gibi flor preparatları da kullanım talimatlarına göre kullanıldıklarında etkili ve güvenilirdir. Buna rağmen yüksek dozlarda tehlikeli olurlar. İçme sularının flor seviyeleri güvenli sınırlarda olup olmadığı her gün kontrol edilmelidir. Flor preparatları evde ebeveyn kontrolünde kullanılmalıdır.

Flor tabletleri küçük çocukların erişemeyeceği yerlerde saklanmalıdır. Bu tabletler günlük olarak ve 0.25 ile 1 mg arasında çocuğun yaşına ve içme suyundaki flor miktarına göre ayarlanır. Diş hekimleri bir seferde verecekleri dozu sınırlı olarak vermelidir çünkü 10 kg bir çocuk için toksik flor dozu 320mg dır. Fazla miktarda alımı önlemek için flor tableti stokta bulundurulmamalıdır. Flor tabletlerinin riskleri için sorularınızı diş hekimlerine sorabilirsiniz.Toksik flor dozu ağırlıkla ilgilidir ve 8 yaşında 18 kg çocuk için bu doz 655 mg dır. 200 ml bir bardak 1ppm florlanmış suda ortalama 0.25 mg flor vardır. Bu kadar küçük oranlarla evde toksik flor dozuna ulaşılması çok zordur.

FLOR TEDAVİLERİ

Flor; yiyecekler, flor ilaveleri ve florlu sularla mideden emilerek kan dolaşımına katılır. Çocuklarda emilen flor çeneler içinde gelişmekte olan dişlerin yapımında kullanılır. Yüzeysel flor ürünleri dişlerin üzerine direkt uygulanır. Bunları diş macunları, ağız gargarası, profesyonel olarak uygulanan flor tedavileri oluşturur. Yüzeysel flor uygulamaları ağızda çok kısa süre kalmasına rağmen ağızdaki flor seviyesi birkaç saat daha fazla olarak seyreder. İçme suyundaki ve yiyeceklerin içindeki flor da aynı şekilde etki gösterir. İçme suyu dişleri yıkayıp ortamdan uzaklaşır fakat tükürükte bir miktar flor kalır. Suların florlanmadığı bölgelerde oturan çocuklarda 6 aylıktan 16 yaşına kadar uygulanabilir.